Α. ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Το Τµήµα Ιστορίας και Αρχαιολογίας περιλαµβάνει δύο κατευθύνσεις σπουδών, που αντιστοιχούν σε δύο ειδικεύσεις: α) ειδίκευση Ιστορίας και β) ειδίκευση Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης.

Η επιλογή κατεύθυνσης δηλώνεται από τον/τη φοιτητή/τρια στη Γραµµατεία µετά την ολοκλήρωση του Δ΄ εξαµήνου των σπουδών του/της. Με την ειδίκευση, ο/η φοιτητής/τρια εµβαθύνει, σύµφωνα µε τις απαιτήσεις της σύγχρονης έρευνας, σε ορισµένες εποχές ή επιµέρους κλάδους και αποκοµίζει ειδικές γνώσεις, ερεθίσµατα και µεθόδους προσέγγισης της ιστορικής και αρχαιολογικής επιστήµης. Το πτυχίο του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΕΚΠΑ, και των δύο κατευθύνσεων, εξασφαλίζει Παιδαγωγική και Διδακτική Επάρκεια στους/στις αποφοίτους του, ώστε να είναι δυνατή η απορρόφησή τους και από τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Για τους/τις εισαχθέντες/είσες προ του 2013, η Παιδαγωγική και Διδακτική Επάρκεια εξασφαλίζεται από το πρόγραμμα το οποίο ήδη ακολουθούν. στους/στις εισαχθέντες/είσες από το ακαδημαϊκό έτος 2013-2014, το Τμήμα εξασφαλίζει την Παιδαγωγική και Διδακτική Επάρκεια σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται στα οικεία χωρία του παρόντος Οδηγού.

Ο ελάχιστος χρόνος ολοκλήρωσης των σπουδών δεν µπορεί να είναι κατώτερος των 8 εξαµήνων, κατά τα οποία οι φοιτητές/φοιτήτριες έχουν τη δυνατότητα να διαµορφώνουν οι ίδιοι/ες το πρόγραµµά τους. Τα µαθήµατα χωρίζονται σε µαθήµατα Βάσης, σε µαθήµατα Κορµού, σε µαθήµατα Ειδίκευσης και σε µαθήµατα Ελεύθερης Επιλογής.

Τα µαθήµατα Βάσης περιλαµβάνουν µαθήµατα Φιλολογίας και Παιδαγωγικής, τα οποία οι φοιτητές/φοιτήτριες του Τµήµατός µας υποχρεούνται να παρακολουθήσουν, προκειµένου να διαµορφώσουν τη βάση εκείνη των γνώσεων που θα τους επιτρέψει να προσεγγίσουν, µε την απαραίτητη ευρύτερη εποπτεία, τον επιστημονικό κλάδο που θα επιλέξουν, αλλά και να ανταποκριθούν επιτυχέστερα στις απαιτήσεις της πιθανής μελλοντικής τους απορρόφησης στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.

Τα μαθήματα Κορμού περιλαμβάνουν µαθήµατα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης και είναι υποχρεωτικά για τους/τις φοιτητές/φοιτήτριες των δύο κατευθύνσεων. Με τα µαθήµατα αυτά, οι φοιτητές/φοιτήτριες του Τµήµατός µας αποκτούν έναν κοινό κορµό γνώσεων, µε αφετηρία τον οποίο µπορούν, στη συνέχεια, να εµβαθύνουν σε ειδικότερους κλάδους της επιστήµης τους µέσω των µαθηµάτων Ειδίκευσης. Η κατηγορία αυτή µαθηµάτων περιλαµβάνει Υποχρεωτικά και Επιλεγόµενα.

Από τα προσφερόµενα Επιλεγόµενα µαθήµατα Ειδίκευσης υποχρεούται ο/η φοιτητής/φοιτήτρια να επιλέξει µέχρι το πέρας των σπουδών του/της τουλάχιστον δύο σεµιναριακά µαθήµατα, στα οποία η απόδοσή του/της θα ελέγχεται µε σεµιναριακή εργασία, που θα αποδεικνύει την ικανότητά του/της στον χειρισµό της επιστηµονικής µεθόδου, στον εντοπισµό θεµάτων µε ερευνητικό ενδιαφέρον και στην κριτική τοποθέτηση απέναντι στο θέµα που εξετάζεται.

Προσφέρονται επίσης µαθήµατα Ελεύθερης Επιλογής, τα οποία ο/η φοιτητής/φοτήτρια µπορεί να επιλέξει από δύο κατηγορίες µαθηµάτων (βλ. παρακάτω). Μία από αυτές τις κατηγορίες είναι µαθήµατα, υποχρεωτικά ή επιλεγόµενα, που προσφέρονται από την άλλη κατεύθυνση.

Μαθήµατα του Τµήµατος προσφέρονται στα υπόλοιπα Τµήµατα της Σχολής είτε ως υποχρεωτικά είτε ως επιλεγόµενα.

Β. ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ

Κάθε μάθημα θα πρέπει να διδαχθεί εξαμηνιαίως επί 13 πλήρεις εβδομάδες κατ’ ελάχιστον, αλλιώς θεωρείται μη διδαχθέν.

1. Το χειμερινό εξάμηνο αρχίζει το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Σεπτεμβρίου και το εαρινό εξάμηνο λήγει το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουνίου.
2. Μετά την πάροδο του χρονικού διαστήματος που προβλέπεται ως ελάχιστη διάρκεια των προπτυχιακών σπουδών του Τμήματος προσαυξημένου κατά δύο (2) έτη, δεν χορηγούνται οι πάσης φύσης παροχές προς τους/τις φοιτητές/φοιτήτριες (ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη, υποτροφίες επίδοσης και υποτροφίες και δάνεια ενίσχυσης, δωρεάν σίτιση, στέγαση και παροχή διδακτικών βιβλίων ή άλλων βοηθημάτων, διευκόλυνση για τις μετακινήσεις κ.ά.).
3. Η Συνέλευση του Τμήματος (συν. 9η/27-4-2017) αποφάσισε να δίνεται η δυνατότητα στους/στις φοιτητές/φοιτήτριες του 7ου και του 8ου εξαμήνου, καθώς και στους επί πτυχίω, να ζητούν βελτίωση της βαθμολογίας τους σε έως και τρία (3) μαθήματα (υποχρεωτικά και επιλεγόμενα κατεύθυνσης). Οι ημερομηνίες υποβολής αιτήσεων βελτίωσης βαθμολογίας θα είναι οι εξής: 30/10 έως 10/11 και 20/3 έως 30/3 κάθε ακαδ. έτους. Σημειώνεται ότι, με την υποβολή αίτησης, αυτόματα διαγράφεται ο προηγούμενος προβιβάσιμος βαθμός του μαθήματος του οποίου ο φοιτητής/η φοιτήτρια αιτείται τη βελτίωση καθώς επίσης και ότι η επανεξέταση του ιδίου μαθήματος για δεύτερη φορά, δεν επιτρέπεται. Με απόφαση του Τμήματος δεν γίνεται δεκτή η ρήτρα στις γραπτές και προφορικές εξετάσεις.
4. Oι φοιτητές/φοιτήτριες κατά τη διάρκεια της φοίτησής τους δεν δικαιούνται δωρεάν βιβλία περισσότερα από τον υποχρεωτικό αριθμό μαθημάτων του προγράμματος σπουδών τους.
5. Για την απόκτηση του πτυχίου απαιτείται η επιτυχής παρακολούθηση 46 μαθημάτων[1], το καθένα από τα οποία διδάσκεται επί τρεις ώρες κάθε εβδομάδα.

ΠΡΟΣΟΧΗ:  Για τους/τις εισαχθέντες/εισαχθείσες παλαιότερων ετών ισχύει ο αριθμός των μαθημάτων και οι π.μ. του έτους κατά το οποίο εισήχθησαν.

6) Σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία (νόμος 3374/2-8-2005), το πρόγραμμα σπουδών είναι οργανωμένο με βάση το σύστημα μεταφοράς και συσσώρευσης πιστωτικών μονάδων ECTS –π.μ.–. Οι πιστωτικές μονάδες εκφράζουν ποσοτικά την εργασία που απαιτείται για την ολοκλήρωση όλων των προγραμματισμένων δραστηριοτήτων μάθησης και η οποία, κατά τη διάρκεια ενός εξαμήνου, αποτιμάται σε τριάντα (30)π.μ. Συνολικά, στη διάρκεια της φοίτησής τους οι φοιτητές/φοιτήτριες θα πρέπει να συγκεντρώσουν 240 π.μ. (ECTS) τουλάχιστον[2].

Γ. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΚΑΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ

Το πτυχίο του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΕΚΠΑ εξασφαλίζει Παιδαγωγική και Διδακτική Επάρκεια στους αποφοίτους του ώστε να είναι δυνατή η απορρόφησή τους και από τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.

Α) Οι προ του 2013-2014 εισαχθέντες/-είσες φοιτητές/φοιτήτριες του Τμήματος καθώς και οι πτυχιούχοι αυτού ΔΕΝ υπάγονται στις σχετικές με την υποχρέωση πιστοποιημένης Παιδαγωγικής-Διδακτικής Επάρκειας διατάξεις και το πτυχίο του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του ΕΚΠΑ τους διασφαλίζει αυτομάτως το δικαίωμα απασχόλησης στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση ως καθηγητών/καθηγητριών (ΠΕ02 Φιλολόγων), όπως αυτό ίσχυε και πριν από την ψήφιση του νόμος 3848/2010.

Β) Για όσους/όσες έχουν εισαχθεί κατά το ακαδημαϊκό έτος 2013-2014 έως και το 2018-2019, η Παιδαγωγική και Διδακτική Επάρκεια εξασφαλίζεται σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται στις σελ. 48-50 του παρόντος Οδηγού.

Γ) Για όσους/όσες έχουν εισαχθεί κατά το ακαδημαϊκό έτος 2019-2020 και εξής, η Παιδαγωγική και Διδακτική Επάρκεια εξασφαλίζεται σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται στις σελ. 34-35 του παρόντος Οδηγού.

Δ. ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ/ΦΟΙΤΗΤΡΙΩΝ (ΕΣΠΑ 2021-2027)*       

Η Πρακτική Άσκηση των φοιτητών/φοιτηριών του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας, που πραγματοποιείται μέσω προγραμμάτων ΕΚΠΑ-ΕΣΠΑ στοχεύει στην ερευνητική και επαγγελματική εξοικείωση όσο το δυνατόν μεγαλύτερου αριθμού φοιτητών και φοιτητριών του Τμήματος στους φυσικούς χώρους της μελλοντικής επαγγελματικής τους δραστηριότητας, προκειμένου να αποκτηθεί η σχετική εμπειρία και να  επιτευχθεί η δημιουργία διαύλου αμφίδρομης επικοινωνίας και συνεργασίας.

Η πρακτική άσκηση πραγματοποιείται σε φορείς ιδιωτικούς και δημόσιους, σχετικούς με την Ιστορία, την Αρχαιολογία,  την Ιστορία της Τέχνης και τη Μουσειολογία, όπως σε Εφορείες Αρχαιοτήτων, Ιστορικά Αρχεία, Μουσεία, Βιβλιοθήκες, Υπηρεσίες Υπουργείων, καθώς και σε ερευνητικά ιδρύματα και οργανισμούς. Είναι προαιρετική, αμειβόμενη, έχει διάρκεια δύο μηνών και πραγματοποιείται κατ’ έτος μεταξύ Ιανουαρίου και Οκτωβρίου των θερινών μηνών συμπεριλαμβανομένων.

Για τη διαδικασία οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να συμβουλευθούν τον Εσωτερικό Κανονισμό Πρακτικής Άσκησης, που είναι ανηρτημένος στην Ιστοσελίδα του Τμήματος.

Ακαδημαϊκοί Επόπτες: Ν. Δημάκης, συνεπικουρούμενος από τις Ε. Κεφαλίδου, Μ. Μούλιουκαι τον Ε. Κούμα.

Το Τμήμα προσφέρει επίσης πρακτικές ασκήσεις και ελεύθερα φροντιστήρια (βλ. σελ. 105-109).

Ε. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ

i.προσφερομενα μαθηματα ΓΙΑ ΦΟΙΤΗΤΕΣ/τριεσ ΠΟΥ ΕΙΣΑΓΟΝΤΑΙ από ΤΟ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2019-2020

Γενικά

Για τον καταρτισμό του ενδεικτικού προγράμματος που παρατίθεται στις επόμενες σελίδες θεωρήθηκε σκόπιμο τα γενικά και υποχρεωτικά μαθήματα να προτάσσονται των ειδικών, έτσι ώστε να δημιουργηθεί η βάση εκείνη των γνώσεων που θα επιτρέψει στον/στη φοιτητή/φοτήτρια να κινηθεί με άνεση σε περισσότερο εξειδικευμένα μαθήματα. Με αυτό το σκεπτικό, στα πρώτα εξάμηνα απαντούν γενικά μαθήματα, ενώ στα τελευταία ειδικά.

Η κατανομή των μαθημάτων σε εξάμηνα είναι ενδεικτική και όχι υποχρεωτική για τον/τη φοιτητή/φοτήτρια, ο οποίος/η οποία μπορεί να συνδυάσει ελεύθερα τα μαθήματα που θέλει να παρακολουθήσει, εφόσον αυτά προσφέρονται. Ενδείκνυται τα γενικά μαθήματα να προηγούνται των ειδικών και επισημαίνεται ότι ο φοιτητής/η φοιτήτρια πρέπει να καταρτίσει το εβδομαδιαίο πρόγραμμά του/της, έτσι ώστε οι ώρες των διδασκομένων μαθημάτων να μη συμπίπτουν.

Η οργάνωση του προγράμματος προσαρμόζεται στον ελάχιστο αριθμό  μαθημάτων και πιστωτικών μονάδων που απαιτούνται για την απόκτηση του πτυχίου, όπως αυτά αναλύονται στις προηγούμενες σελίδες. Από τα επιλεγόμενα μαθήματα ο/η φοιτητής/φοτήτρια μπορεί να επιλέξει αυτά που ανταποκρίνονται στα ιδιαίτερα ενδιαφέροντά του/της, εφόσον αυτά προσφέρονται.

Οι φοιτητές/φοιτήτριες υποχρεούνται δύο φορές κάθε χρόνο, κατά το χειμερινό και το εαρινό εξάμηνο, ύστερα από σχετική ανακοίνωση της Γραμματείας του Τμήματος, να δηλώνουν όλα τα μαθήματα, στα οποία προτίθενται να εξετασθούν. Οι δηλώσεις των μαθημάτων γίνονται μέσω Διαδικτύου στην ιστοσελίδα: http://my-studies.uoa.gr.

Στα μαθήματα που προσφέρονται από περισσότερους/ες από έναν/μία διδάσκοντες/διδάσκουσες καλούνται οι φοιτητές/φοιτήτριες να δηλώσουν τον διδάσκοντα/τη διδἀσκουσα που θα παρακολουθήσουν μία εβδομάδα μετά την έναρξη των μαθημάτων. Ο αριθμός των εγγεγραμμένων φοιτητών/φοιτητριών θα κατανέμεται στους διδάσκοντες/στις διδάσουσες, εκτός αν έχει οριστεί διαφορετικά από τον Τομέα για το συγκεκριμένο μάθημα.

Η αποτυχία σε υποχρεωτικό μάθημα συνεπάγεται την εκ νέου παρακολούθησή του σε επόμενο εξάμηνο. Σε περίπτωση αποτυχίας σε μάθημα επιλογής, ο/η φοιτητής/φοτήτρια μπορεί να επιλέξει το ίδιο ή άλλο μάθημα. Σε περίπτωση που οι φοιτητές/φοιτήτριες μετά την απόκτηση του πτυχίου τους επιθυμούν να παρακολουθήσουν την άλλη κατεύθυνση σπουδών, δεν δικαιούνται να επιλέξουν τα μαθήματα ειδίκευσης ή ελεύθερης επιλογής στα οποία είχαν επιτύχει κατά τον πρώτο κύκλο σπουδών τους. 

Κατατακτήριες εξετάσεις

Όσοι/-σες φοιτητές/φοιτήτριες εισάγονται στο 3ο εξάμηνο, οφείλουν όλα τα μαθήματα του ενδεικτικού προγράμματος σπουδών του Τμήματός μας εκτός των μαθημάτων που εξετάσθηκαν κατά την κατάταξή τους.

Όσοι/-σες φοιτητές/φοιτήτριες εισάγονται στο 5ο εξάμηνο, (πτυχιούχοι του Τμήματός μας) οφείλουν να ακολουθήσουν τα μαθήματα ειδίκευσης και ελεύθερων επιλογών του ενδεικτικού προγράμματος σπουδών από το 5ο εξάμηνο και μετά.

Πιστωτικές μονάδες (π.μ.) ανά προσφερόμενο μάθημα

Σ Η Μ Α Ν Τ Ι Κ Ο : Οι αριθμοί μαθημάτων και οι π.μ. που αναφέρονται στη συνέχεια ισχύουν ΜΟΝΟ για τους/τις εισαχθέντες/εισαχθείσες κατά το ακ. έτος 2019-2020 κ.ε. Για τους φοιτητές και τις φοιτήτριες παλαιότερων ετών ισχύουν οι αριθμοί μαθημάτων και οι π.μ. της χρονιάς κατά την οποία εισήχθησαν και φαίνονται κατά τη διαδικασία της δήλωσης μαθημάτων.

[1] Ο αριθμός 46 αφορά τους φοιτητές/φοιτήτριες που εισάγονται από το ακαδημαϊκό έτος 2019-2020 και εξής. Οι φοιτητές/φοιτήτριες προηγούμενων ετών πρέπει να συμβουλευθούν τις αντίστοιχες σελίδες του Οδηγού Σπουδών.

[2] Στο ενδεικτικό πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας ο αριθμός των τριάντα πιστωτικών μονάδων ανά εξάμηνο και των συνολικά 240 πιστωτικών μονάδων ισχύει κατά προσέγγιση.

(Τελευταία ενημέρωση: 16/9/2024)